Ainulindale - Muzyka Ainurów
Na początku był Eru zwany Iluvatarem, który powołał do życia Ainurów, a następnie przedstawił im swój zamysł stworzenia świata materialnego by rozwijali go według własnej woli. Wszyscy byli zachwyceni Wielką Muzyką, ale wśród nich był też Melkor, który za wszelką cenę próbował do niej wprowadzić własny dysonans. Harmonia Eru zapanowała jednak nad chaosem i w końcu wszyscy Ainurowie przystąpili do pracy stworzenia. Melkor chciał jednak stać jedynym władcą Ziemi i niszczył i psół wszystko co próbowali stworzyć inni. Mimo tego Ziemia w końcu została ukształtowana.
Valaquenta
Ainurowie, którzy stąpili na Ziemię zostali nazwani Valarami i osiedlili się na wyspie Valinorze. Przybrali powłoki materialne na podobieństwo przyszłych Dzieci Iluvatara, ale większe i piękniejsze w formie. Podzielili się między sobą dziedzinami by budować i opiekować się nad całym stworzeniem. Wraz z nimi przyszły też inne mniejsze duchy zwane Majarami, któr rzadko jednak przybierały materialną postać. Melkor zwiódł wiele z nich, a najpotężniejszy z nich był Sauron. Inne demony panujące nad ogniem zwano Balrogami. Przez swe niecne czyny Valarowie odebrali Melkorowi prawo do jego imienia i nazywali go Morgothem.
Quenta Silmarillion - Historia Silmarilów
Valarowie postanowili oświetlić Ziemię i w tym celu zbudowali dwie potężne kolumny, na których umieścili światło, ale Melkor zburzył je co spowodowało wielkie zniszczenia. W tym czasie Aule tworzy krasnoludy, ale nie mają one własnej woli. Mimo wszystko Iluvatar daje im iskrę życia, żąda jednak by spały aż do pojawienia się Elfów. Dzieci Iluvatara pojawiają się niepostrzeżenie i to Melkor pierwszy je znajduje i zaczyna porywać do własnych celów by później stworzyć z nich własną rasę Orków. W końcu dostrzega je też Orome i donosi reszcie braci. Valarowie natychmiast otaczają je swą opieką i zapraszają do Valinoru jednak tylko część Elfów przybywa, a plemię to nazywane będzie od teraz Eldarami. Tworzoą też dwa potężne drzewa, które swym blaskiem rozświetlają Śródziemie oraz Valinor, a także wypowiadają wojnę Melkorowi, która kończy się jego porażką i uwięzieniem na kilka wieków.
Inne plemiona osiadły w Beleriandzie oraz na wyspie leżącej pomiędzy, Tol Eressei, Samotnej Wyspie. Elfy uczą się od Valarów chętnie przekazywanej wiedzy, a szczytem ich kunsztu jest stworzenie przez Feanora z Noldorów trzech Silmarilów, w których na wieki uwięził światło Drzew. Lata pokoju kończą się jednak wraz z uwolnieniem Melkora, który pod pozorem poprawy i chęci współpracy na nowo mataczy i sieje niezgodę. W rezultacie Noldorowie, przekonani że Valarowie niewolą ich rasę, a do tego chcą zawładnąć Silmarilami, postanawiają odejść do Śródziemia. Zamiar ten oraz straszna przysięga złożona przez ród Feanora o zemście na każdym kto zechce posiąść klejnoty, zbiega się w czasie z atakiem Melkora na Valinor, w którym wspiera go pajęczyca Ungolianta. To jej jad zakaża Drzewa i je uśmierca, a w rezultacie nad całą Erdą ponownie zapada mrok. Pod osłoną ciemności Melkor napada na dwór Feanora, zabija jego ojca i kradnie Silmarile, a następnie ucieka do Śródziemia. Tu dochodzi do kłótni z Ungoliantą, która również pragnie klejnotów. Przegoniona ucieka na południe, gdzie płodzi wiele pokoleń podobnych sobie bestii, w tym Szelobę, by ostatecznie nękana wiecznym głodem pożreć samą siebie. Valarowie pozwalają odejść Noldorom, którzy dopuszczają się jednak mordu na własnych braciach z plemienia Telerich by odebrać im niezbędne do przebycia morza okręty. Valarowie, by okazać dobrą wolę wobec Dzieci Iluvatara, tworzą z ostatniego liścia i owocu Drzew Słońce i Księżyc, które ponownie oświetlają całą Ziemię choć ich blask nie może się równać z utraconym. Manwe, przywódca Valarów, zarządza też otoczenie Valinoru wysokim murem i odcięcie się od reszty świata.
Melkor umieszcza Silmarile w swej koronie i ukryty w podziemiach swej mrocznej twierdzy Angbandu rozpoczyna podbój otaczających go krain lecz spotyka tu opór Sindarów, Elfów pod władaniem Elwego, zwanego także Thingolinem, które przed laty pozostały w Śródziemiu, gdy ich bracia podążali do Valinoru. W tym samym czasie dochodzi do przebudzenia Drugiego Ludu czyli Ludzi. Na początku Wszystkie trzy rody Elfów, Krasnoludów i Ludzi żyją w zgodzi i pokoju, a nawet wspólnie stawiają opór zastępom Morgotha. Mimo wielu zwycięstw Sindarowie muszą zamknąć się w swej dziedzinie Doriath, a Krasnoludy w górach Ered Luin.
Noldorowie opanowują niemal całą resztę Beleriandu w tym Hithlum na północy, Nargothrond na zachodzie, Himlannd na wschodzie, a nawet Ossiriand na południu. W niedostępnej dolinie otoczonej wysokimi górami Turgon tworzy swą ukrytą enklawę Gondolin. Morgoth jednak przez cały czas zbierał swe siły by w końcu wydał Elfom wielką bitwę zwaną później Nirnaeth Arnoediad, w której przymierze światła zostaje rozbite a cały Beleriand spustoszony. W wyniku zdrady i spisków padają kolejno ostatnie elfie azyle Doriath, Nargothrond i Gondolin. Nieliczni ocaleni docierają do Nan Tathren, gdzie dochodzi do kolejnej bratobójczej bitwy, gdy synowie Feanora próbują siłą odebrać jedyny odzyskany niegdyś przez Turina Silmaril. W końcu Earendil na swym pięknym okręcie dociera do Valinoru i przedstawia Valarom błagania o pomoc. Boskie istoty zbierają swe całe siły i wyruszają zbrojnie przeciw Morgothowi. W potężnej bitwie wiele lądów ulega zniszczeniu i zatopieniu, siły ciemności niemal starte w pył, a sam Morgoth uwięziony poza granicami tego świata. Erendil w nagrodę przemierza niebo z Silmarilem na czole, ale pozostałe dwa klejnoty, odzyskane z korony Morgotha, zostają skradzione przez ostatnich dwóch synów Feanora. Świadomi pościgu nie chcą oddać swego skarbu. Jeden z braci rzuca się więc z nim w otchłań ziemi, a drugi ciska skarb w głębiny morskie.
Akallabeth - Upadek Numenoru
Po zniszczeniu Beleriandu większość złych ludzi i resztki pomiotów Morgotha ucieka na wschód. Dobrzy ludzie zwani Edainami, Dunedainami lub Numenoryjczykami, za zgodą Valarów osiada na nowej wyspie Numenor położonej z dala od dawnych wybrzeży Beleriandu. Ich królowie rządzą tu przez dwa tysiące lat tworząc wspaniałe imperium, które ma swe wpływy nawet w barbarzyńskich teraz krajach Śródziemia. Z czasem staja się jednak zbyt dumni żądając dla siebie nieśmiertelności oraz dopuszczenia do Valinoru. Król Ar-Farazon, na wieść o ogłoszeniu się przez Saurona królem ludzi, wyrusza ze swą armią do Śródziemia i szybko udowadnia swą wyższość. Sauron dobrowolnie oddaje się w niewolę i wyrusza jako zakładnik do Numenoru. Pochlebstwami i radami szybko zdobywa zaufanie króla i podsuwa mu pomysł zbuntowania się przeciw Valarom i przygotowania wielkiej floty mającej podbić Valinor. Jedynie ród Amandila wciąż był wierny starym prawom, więc nestor samotnie wyrusza na zachód by błagać Valarów o pomoc. Niestety słuch po nim ginie, ale syn jego Elendil, przygotowuje się do opuszczenia ojczyzny. Gdy flota Ar-Farazona dociera do Valinoru Valarowie w końcu okazują swój gniew. Cała flota zostaje zatopiona, a Numenor zapada się w głębiny. Również część zachodniego wybrzeża Śródziemia zapada. Sauron ginie wraz z zatopieniem wyspy, ale jego duch porzuca ciało i powraca do dawnej siedziby.
Pierścienie Władzy i Trzecia Era
Elendil i jego ród dociera do Śródziemia i zakłada dwa królestw. Eriador na północy oraz Gondor na południu. Elfy tworzą trzy domeny, Elrond w Rivendel, Kirdan w Lindon oraz Galadriela w Lorien. Sauron wkrótce odzyskuje swą fizyczną postać i odtwarza swe imperium w Mordorze. Pierścienie, które stworzono niegdyś pod jego nadzorem teraz zostały związane mocą Jedynego Pierścienia. Elfy szybko zorientowały się w podstępie i ukryły trzy swoje pierścienie. Krasnoludy również stawiły opór siedmiu pierścieniom, ale dziewięć pierścieni przekazane ludzkim królom zrodziły dziewięć upiorów zwanych później Nazgulami. Z zachodu przybywają również czarodzieje, w tym Gandalf, Saruman i Radagast by wesprzeć Dzieci Iluvatara w walce ze złem. Sarumn zostaje jednak spaczony i sam dąży do przejęcia całkowitej władzy. Reszta tworzy jednak przymierze i wyrusza z wielką armią oblegając Barad-Dur. W końcu Sauron zostaje pokonany i pozbawiony pierścienia, który przejmuje Isildur, ale odmawia Elrondowi jego zniszczenia. Wkrótce jednak ginie w zasadzce, a pierścień znika na wiele lat. Po wiekach Sauron ponownie powstaje, a ludzie i Elfy tworzą ostatni sojusz stawiając opór złu. Niepostrzeżenie Pierścień zostaje jednak zniszczony przez Froda, a Sauron staje się już tylko cieniem. Pozostałe pierścienie tracą moc, więc wszystkie Elfy wyruszają do Szarej Przystani by opuścić Śródziemie i powrócić do Valinoru. W ten sposób kończy się Trzecia Era.
Ocena: 5/5