piątek, 1 marca 2019

Księga zaginionych opowieści tom 1 - J.R.R. Tolkien

Wędrowiec Eriol przybywa do domu elfów Vaire i Linda, gdzie jest mile goszczony i przez wiele dni słyszy stare opowieści dotyczące początków świata. Najwyższa istota Iluvatar stworzył świat i oddał go swym sługom Valarom, którzy stworzyli sobie w nim własną siedzibę Valinar. Przewodził im Manwego i wszyscy pragnęli dopełnić dzieło swego pana. Wśród nich był jednak Malko, który wolał władać światem samodzielnie. Już na samym początku zdradził swych braci, gdyż w trakcie budowy potężnych latarni użył lodu, który stopił się , gdy tylko zapłonęły i runęły na ziemię. By oświetlić swą siedzibę Valarowi zasadzili dwa drzewa, które co pół dnia się zmieniały i świeciły złotym i srebrnym światłem. Ze swe niecne czyny Malko został uwięziony na trzy wieki, a potem przez kolejne cztery miał służyć reszcie swych braci. Gdy jednak w świecie pojawiły się elfy, a Valarowie sprowadzili ich do swej krainy, by nie musieli żyć we wciąż pogrążonej w ciemności krainie, Malko zapragnął klejnotów, które nowe istoty stworzyły z pomocą bogów. Podsycał więc niezgodę miedzy Eldarami (elfami) i Valarami (bogami). Szeptał im kłamstwa i przeinaczone prawdy. W końcu zaatakował ze swymi sługami jeden z elfich rodów Noldoli. Zamordował wielu z nich i skradł ich klejnoty, w tym najcenniejsze Silmarille. Następnie uciekł w ciemność, skąd powrócił wraz z Ungoliontą, wielką pajęczycą tkającą ciemność. Razem zatruli dwa drzewa Valarów i pogrążyli Valinar w ciemności. Sytuację wykorzystali Noldoli, którzy pod osłoną nocy zagarnęli okręty i uciekli do Wielkich Krain. Na ich drodze stanęli jednak Solosimpi, plemię elfów, które szczególnie ukochało morze. Doprowadziło to do pierwszego bratniego przelania krwi wśród Eldarów. By przywrócić światło, Valarowie stworzyli z resztek soków obu drzew Słońce i Księżyc oraz potężne bramy, przez które codziennie wjeżdżały i wyjeżdżały. Następnie, by chronić pozostałych Eldarów, ukryli Valinor zamykając wszelkie ścieżki i przejścia. Pozostawiając jedynie magiczną wstęgę, po której potrafią podróżować jedynie bogowie, a którą ludzie nazywają tęczą. Na koniec pojawiło się trzech braci, którzy utkali niewidzialne pęta czasu wiążące Słońce i Księżyc. Okazuje się również, że nie wszystki elfy dotarły do Valinoru. Część z nich zabłądziła podczas drogi i stworzyli plemię Ciemnych Elfów, którzy jako pierwsi znaleźli śpiących jeszcze ludzi, a ci przebudzili się wraz z pojawieniem się Słońca.
Zaginione opowieści są pierwszą przymiarką Tolkiena do stworzenia mitologii Śródziemia, która początkowo miała być zastępczą mitologią Anglików. Nigdy nie została ukończona i istniała jedynie w formie odręcznych notatek. Jej wydanie zawdzięczamy synowi pisarza Chritopherowi, który uporządkował brudnopisy i ułożył chronologicznie. Obecna książka jest studium pracy Tolkiena i spora jej część to wyjaśnienia syna oraz porównania do ostatecznej wersji mitologii czyli Silmarillionów. Ciężko się czyta wywody o kolejnych wersjach nazw oraz różnicach między wersjami. Sama opowieść jest jednak bardzo wciągająca i pełna tolkienowskuego klimatu.
Ocena: 4/5

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz