środa, 24 marca 2021

Góry Pindos 1943-1949 - Andrzej Murawski

II wojna światowa zaczęła się w Grecji w 1941 roku w momencie ataku wojsk włoskich, które szybko zostały odparte. Dopiero wsparcie wojsk niemieckich rozpoczęło trwającą do 1944 roku okupację, która nigdy nie objęła jednak całego kraju, gdyż zdecydowana większość jego obszaru zawsze była pod nadzorem licznych oddziałów partyzanckich. Sprzyjały temu górzyste ukształtowanie niemal całego kraju, a co za tym idzie sprawiające wielkie utrudnienia w wykorzystaniu broni pancernej, artylerii i lotnictwa. Po wycofaniu się okupantów w 1944, wielkie zapasy broni przejęły dwie wiodące grupy partyzantów. Znacznie liczniejsi komuniści oraz prorządowe i popierające dotychczasową monarchię siły prawicowe. Niemal natychmiast między oboma blokami wybucha bratobójcza wojna, mimo początkowej współpracy w walce z Niemcami. Mniej liczną prawicę wspierają Anglicy, gdyż Churchill już przewidywał bliskie problemy z państwami komunistycznymi, a więc wpierającymi ZSRR. Do 1948 walki toczyły się ze zmiennymi efektami, aż do przejęcia zagranicznego wsparcia rządu przez Amerykanów. Dostawy nowoczesnego sprzętu, inwestycje drogowe i łącznościowe oraz wsparcie doradców pozwoliło armii rządowej przejąć inicjatywę. Komuniści, mimo całkowitego braku zainteresowania i wsparcia ze strony ZSRR, otrzymywali pomoc z graniczących od północy Albanii, Jugosławii oraz Bułgarii. Partyzanci przez cały czas trwania wojny domowej korzystali z zagranicznych baz, gdzie mogli się bezpiecznie wycofywać, dozbrajać, przegrupowywać i szkolić. Dopiero opuszczenie bloku komunistycznego przez Jugosławię rządzoną przez Tito spowodowało całkowity zwrot w walkach w Grecji. Komuniści stracili poważne wsparcie, a pozostałe na terenie Jugosławii siły zostały rozbrojone i internowane. W 1949 miała miejsce zmasowana inicjatywa skierowana na obszar głównego sztabu partyzantów, która zakończyła się praktycznie rozbiciem sił komunistycznych i zakończeniem wojny domowej. Na porażkę partyzantów duży wpływ miały megalomańskie zapędy ich przywódców, którzy swe oddziały na siłę organizowali na kształt armii i tym samym dobrowolnie dostosowywali się do zasad działania wojsk rządowych. Do 1947 komuniści działali według strategii przynależnej partyzantom i wówczas odnosili największe sukcesy. Wsparcie Amerykanów w Grecji pozwoliło przetestować używanie napalmu oraz przesiedlanie mieszkańców wiosek wspierających partyzantów, co później wykorzystywano w wojnie w Wietnamie. Grecja spłacała też swych amerykańskich sojuszników wysyłając swój wojskowy kontyngent do Korei w 1950 roku.
Ocena: 4/5

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz