Ludzkość po 'wielkim błędzie', który był przypadkowym umieszczeniem czarnej dziury we wnętrzu Ziemi, musiała opuścić rodzimą planetę i zasiedlić inne. Rozpoczęła się globalna eksploracja kosmosu. Na planecie Hyperion odkryto tajemnicze budowle, które nazwano Grobowcami Czasu. Wieloletnie badania nie przyniosły zbyt wielu odpowiedzi. Pojawił się za to Kult Chyżwara, istoty która miała by zamieszkiwać ruiny. Centrum wszechświata stanowi Sieć, czyli planety połączone transmiterami pozwalającymi na natychmiastowe przemieszczanie się między nimi. Reszta planet zrzeszona (lub nie) w ramach Hegemonii, musi korzystać ze statków, co wiąże się z wieloletnią podróżą oraz tak zwanym długiem czasowym, czyli różnicą między czasem rzeczywistym, a lokalnym statku podróżującym z prędkością bliską prędkości światła. Hegemonia, zagarniając kolejne planety, dba jedynie o swoje interesy i pozyskiwanie zasobów. Co więcej, jej tajnym priorytetem jest całkowita eliminacja wszystkich napotkanych form inteligentnego życia. Rozwój technologi informatycznych przyczynił się do powstania sztucznych inteligencji, które usamodzielniły się i stworzyły tak zwane TechnoCentrum. Dzięki swym mocom obliczeniowym potrafią przewidywać przyszłość, jednak los Hyperiona wymyka się spod ich możliwości. Istnieją także Intruzi, ludzie, którzy żyjąc od pokoleń w stanie nieważkości ewoluowali i stali się niemal inną rasą różną pod względem fizycznym i społecznościowym. Hegemonia traktuje ich jako swych głównych wrogów i dąży do decydującej konfrontacji.
Sytuacja staje się krytyczna, gdy Grobowce zaczynają się otwierać. Pojawia się teoria, że oznacza to nadejście Chyżwara, który zniszczy całą ludzkość, gdyż jest wysłannikiem z przyszłości stworzonym przez Intruzów. W celu zapobieżenia temu wysłana zostaje pielgrzymka złożona z siedmiu przedstawicieli różnych grup społecznych. W trakcie podróży każdy z nich opowiada swoją historię oraz powiązanie z Hyperionem.
Kapłan, Lenar Hoyt, był został naznaczony piętnem Chyżwara, w kształcie krzyża, który zapewnia mu praktyczną nieśmiertelność, ale za to przysparza fizycznego bólu, gdy znajduje się z dala od świątyni na Hyperionie.
Żołnierz, Fedmahn Kassad, w trakcie szkolenia poznaje dziewczynę, która jest tworem pół realnym, a pół sennym. Ścigany przez Intruzów rozbija się na Hyperionie, gdzie wraz z kochanką i Chyżwarem broni Drzewa Bólu.
Poeta, Martin Silenus, jest przekonany, że Chyżwar jest owocem jego wyobraźni. Tworzy poemat, w którym przewiduje jego nadejście oraz koniec ludzkości. Zawiera również ich pielgrzymkę.
Uczony, Sol Weintraub, podróżuje wraz z kilkumiesięczną córką, która rozwija się w odwrotną stronę. Jako dorosła kobieta badała Grobowiec Czasu, gdzie została naznaczona i od tego momentu cofa się w rozwoju.
Detektyw, Brawne Lamia, która wraz z przedstawicielem sztucznej inteligencji w ludzkiej postaci, próbowała ujawnić zamiary TechnoCentrum, jednak zostają pokonani i ona zmuszona do ukrywania się w Kościele Chyżwara.
Kapitan, Het Masteen zustaje brutalnie zamordowny nim zdołał opowiedzieć swoją historię.
Konsul, okazuje się być podwójnym szpiegiem Intruzów i Hegemonii, a jednocześnie dążący do unicestwienia obu stron. Wyjawia również, że 'wielki błąd' był, tak naprawdę, zaplanowaną akcją.
Akcja kończy się wraz z ostatnią opowieścią i dodarciem grupy do Grobowców Czasu. reszta opowieści będzie kontynuowana w 'Upadku Hyperiona'.
Ocena: 5/5
