środa, 26 maja 2021

Sobieski. Lew, który zapłakał - Sławomir Leśniewski

Kariera Sobieskiego była niemal od urodzin jasno określona. Dzięki wpływom ojca odebrał doskonałe wykształcenie, podróżował po Europie oraz uczestniczył w różnych wyprawach wojennych, a po jego śmierci odziedziczył posadę starosty. W latach potopu szwedzkiego 1655-56 opowiedział się po stronie Karola Gustawa X i dopiero, gdy Szwedzi rozpoczęli odwrót powrócił do obozu polskiego króla. Przez cały czas był jednak w opozycji do Jana Kazimierza, a potem Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Tuż przed śmiercią tego drugiego odniósł wielkie zwycięstwo nad Turkami pod Chocimiem. Dzięki czemu został wybrany na nowego władcę Rzeczypospolitej. Niestety duży wpływ na to miały łapówki hojnie rozdawane z pieniędzy przesyłanych z Francji przez Ludwika XIV, który liczył w ten sposób na pozyskanie oddanego sojusznika. Chcąc odzyskać Prusy Wschodnie musi najpierw zaprowadzić spokój na granicy z Turcją, jednak kampania przedłuża się, a przeciwnik nie chce zawrzeć korzystnej dla Polski ugody. W tym czasie układ sił w Europie zmienia się i szansa na odzyskanie dawnych ziem mija. Z inicjatywy Austrii i Watykanu utworzona zostaje liga państwa mających wspólnie walczyć z potęgą otomańską. W 1683 ma miejsce potężna ofensywa turecka, która zatrzymuje się pod Wiedniem. Sobieski natychmiast wyrusza z polską armią i w wielkiej bitwie rozbija i zmusza do ucieczki wrogą armię. Niestety sukces ten nie zostaje właściwie wykorzystany, a jest wręcz notorycznie umniejszany nawet przez dotychczasowych sojuszników. W rezultacie Jan III Sobieski powraca do kraju jedynie z łupami. Niedługo potem jest zmuszony do zawarcia poniżającego pokoju z Rosją, w którym zrzeka się zajętych przez wschodniego sąsiada polskich ziem. Sobieski umiera w 1696 roku i nie udaje mu się zrealizować praktycznie żadnego z wielkich planów jakie miał na początku kadencji. Jego synom nie udaje się przejąć władzy i szybko stają się jedynie pionkami w polityce innych magnatów. Z historią Sobieskiego nierozerwalnie związana jest historia Francuski Marii Kazimiery, która będąc żoną Zamoyskiego zwróciła na siebie uwagę ówczesnego starosty. Po śmierci męża będącej skutkiem hulaszczego i rozwiązłego życia, pozostaje jej po nim jedynie wspomnienie pięciu ciąż, które kończyły się poronieniem lub wczesną śmiercią dzieci ora kiłą, którą przekazała również Sobieskiemu i z powodu której umierał w męczarniach. 
Ocena: 4/5

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz